1- دانشگاه اصفهان ، movahedi.mj@ltr.ui.ac.ir
چکیده: (8817 مشاهده)
مکتب وظیفهگرایی یکی از مکاتب اصلی مطرح در فلسفهی اخلاق پزشکی است که میتوان با بررسی و شناخت دقیق آن، راه حلهای بیشتری در مورد چالشهایی که اخلاق پزشکی با آن روبهرو است، بهدست آورد. در فلسفهی اخلاق، وظیفهگرایی به آن دسته از نظریاتی اطلاق میشود که مطابق آنها ملاک درستی و نادرستی عمل، قطع نظر از میزان سود و بهطور کلی نتایج و پیامدهای آن منوط به خود عمل و ویژگیهای آن است؛ بهعبارت دیگر، وظیفهگرایان معتقدند که انجام افعال اخلاقی، قطع نظر از نتایجی که به بار میآورند، برای انسان الزامی است و این الزام در خود افعال قرار دارد و نه اینکه مترتب بر فعل و مؤخر از آن باشد (مانند غایتگرایی). غایتگرا همواره به نتایج فعل خویش و وظیفهگرا همواره به وظیفهی خود میاندیشد. در این مقاله برآنیم تا با نظر اجمالی بر وظیفهگرایی و دو شاخهی اصلی آن، وظیفهگرایی عملنگر و وظیفهگرایی قاعدهنگر، به نقد و ارزیابی آنها بپردازیم. در فلسفهی اخلاق، بهطور کلی، نظریات وظیفهگرایانه به مراتب کمتر از نظریات غایتگرایانه مورد انتقاد قرار گرفتهاند، چرا که نقد اینگونه نظریات دشوارتر از نقد نظریات غایتگرایانه است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
پذیرش: 1392/5/22 | انتشار: 1396/7/5