دوره 15، شماره 1 - ( 1-1401 )
جلد 15 شماره 1 صفحات 88-79 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Jafari S A, Navab S A, Talebi Darabi B, Arami Nia B. Two Verses of Dignity; the Study of Verses of Caliphate and Trust with the Criterion of Human Digninty. IJMEHM 2022; 15 (1) :79-88
URL: http://ijme.tums.ac.ir/article-1-6416-fa.html
URL: http://ijme.tums.ac.ir/article-1-6416-fa.html
جعفری سیدعبدالصالح، نواب سیدابوالحسن، طالبی دارابی باقر، آرامی‌نیا بهین. دو آیت کرامت؛ بررسی آیات خلافت و امانت با ملاک کرامت انسانی. اخلاق و تاریخ پزشکی ایران. 1401; 15 (1) :79-88
1- دانشجوی دکتری دین پژوهی، دانشکده ادیان، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
2- دانشیار گروه مذاهب فقهی، دانشکده مذاهب، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
3- استادیار گروه دین پژوهی، دانشکده ادیان، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
4- استادیار گروه روانپزشکی جامعه نگر، دانشکده علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی ایران، ایران
2- دانشیار گروه مذاهب فقهی، دانشکده مذاهب، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
3- استادیار گروه دین پژوهی، دانشکده ادیان، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
4- استادیار گروه روانپزشکی جامعه نگر، دانشکده علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی ایران، ایران
چکیده: (1080 مشاهده)
در قرآن کریم، به کرامت آدمی تصریح شده است؛ اما در دو آیه، به دو مفهوم خلافت و امانت درباره‌ی انسان و در سنجش با دیگر آفریدگان پرداخته شده که از آیات دشوار و پوشیده در تفسیر شمرده می‌شوند. «گزینش نیک» از بد یا همان معنای «اختیار» به‌عنوان بنیاد و ملاک کرامت انسان، می‌تواند تفسیری آسان و شفاف از این آیات ارائه دهد. آیه‌ی «امانت»، انسان را بر خلاف آفریدگان دیگر، پذیرای امانتی می‌شمارد که از «ظلوم» و «جهول»بودن اوست و مفسران، هم، در معنای این دو صفت و هم، در نسبت آن با پذیرش امانت، اختلاف کرده‌اند. اگر این امانت ویژه، همان ویژگی انسانی «اختیار» باشد، می‌تواند در کنار دو ویژگی عدل و علم، دو ویژگی ظلم و جهل را نیز، برای انسان رقم زند. وزن «فعول» برای رساندن توان یک ویژگی است، نه فعلیت آن و اینجا، به معنی «توانا به ستم یا توانا به نادانی» است، در کنار «عدول» و «علوم». پس التزام همه انسان ها به ستم و نادانی نیست. در آیه‌ی «خلافت» نیز، فرشتگان به خدا می‌گویند جانشینی آدم، به «پستی» و «خون‌ریزی» خواهد انجامید و خداوند نفی نکرده است؛ اما به دانشی بالاتر ارجاع می‌دهد. اگر وجه خلافت نیز، همان ویژگی انسانی نیک‌گزینی و ملزوم علم و عدل باشد، فرشتگان، به‌درستی، وجه مقارن آن را که جهل و ظلم و پستی و خون‌ریزی است، دیده و ارزش اصل اختیار را که نیک‌گزینی آزادانه در برابر نیکی جبری خودشان است، درنیافته‌اند؛ آنچه خلافت و تخلق و مَثَل خدا و عبودیت آزاد با کنه ربوبیت است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اخلاق در پژوهش
دریافت: 1400/4/13 | پذیرش: 1400/4/31 | انتشار: 1401/1/1
دریافت: 1400/4/13 | پذیرش: 1400/4/31 | انتشار: 1401/1/1
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
