1- دانشجوی دکترای اخلاق پزشکی، گروه اخلاق پزشکی و فلسفه طب، دانشگاه علوم پزشکی شیراز ، lafshar@gmail.com
2- مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده: (10196 مشاهده)
بازخوانی روایی در اخلاق روش و رویکردی است که در آن با استفاده از داستان یا وقایع نقل شده و اجزای تشکیلدهندهی آن، از جمله شخصیتهایی که درآن به ایفای نقش میپردازند، به آموزش مفاهیم و قواعد اخلاقی پرداخته میشود. از این شیوه در اخلاق پزشکی مدرن هم برای آموزش مفاهیم و هم برای حل تعارضات اخلاقی استفاده میشود. برای آموزش اخلاق، توجه به پرورش احساس اخلاقی فرد در کنار استدلال عقلانی او مورد توجه بوده تا بدینوسیله انگیزهی خیر و خوبی در فرد ایجاد شود و حساسیت اخلاقی او تقویت گردد. بدین ترتیب، فرد بهنوعی خود آگاهی دستیافته و با قرار دادن خود در جایگاه دیگران در معرض تجربیاتی قرار میگیرد که در حالت عادی آن تجربیات در حیطهی آگاهی او نبودهاند. چنین شیوه مواجههای گرچه نه در آموزش اخلاق پزشکی، اما در آموزش اخلاق به شکل عام آن، در تاریخ ادبیات ایران نیز سابقه دارد. بسیاری از متون کهن فارسی همچون مثنوی مولوی، مثالهای زنده و بارزی از ذکر نکات اخلاقی در دل داستانها هستند. در این روش هم میتوان از داستان زندگی بیمار و تجربهی او از بیماری بهعنوان مثالی مناسب برای آموزش مفاهیم اخلاق پزشکی استفاده کرد و هم میتوان با کمک شیوههای نقد ادبی به تحلیل چالشهای اخلاقی پرداخت و بدینوسیله با بازسازی مفهوم و مبانی اخلاق پزشکی، پارادایم متفاوتی را در مقابل اصولگرایی قرار داد. این مقاله ضمن تأکید بر ضرورت استفاده از این روش در آموزش اخلاق پزشکی به کاربرد آن در کمک به تصمیمسازی اخلاقی میپردازد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
پذیرش: 1392/7/22 | انتشار: 1396/7/5