وحدانینیا ولیاله، سیدموسوی میرسجاد، وحدانینیا محمدامین، وثوقمقدم عباس. سلامت بهمثابه حق بشری؛ روایت حقوقی از منطق حکمرانی برای سلامت. اخلاق و تاریخ پزشکی ایران. 1399; 13
() :1-18
URL: http://ijme.tums.ac.ir/article-1-6191-fa.html
1- پژوهشگر ارشد، مرکز مطالعات سیاستگذاری عمومی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2- استادیار گروه علوم پایه، دانشکدهی پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
3- استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشگاه علوم قضایی، تهران، ایران
4- استادیار پژوهشی پزشکی اجتماعی، دبیرخانهی شورای عالی سلامت و امنیت غذایی، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، تهران، ایران
چکیده: (2740 مشاهده)
«زبان حقوقی» تکیهگاه استدلالی محکمی برای دفاع از سلامت فراهم کرده است؛ بهطوریکه، قواعد حقوق بشر، بهعنوان عمدهترین ارزش سیاسی جهانیشدن، در قلب تئوری و عمل گفتمان سلامت عمومی، جای گرفته است و قدرت لازمالاجرابودن آن میتواند به تضمین توزیع عادلانهی منابع سلامت در کشورها کمک کند؛ در عینِحال، حق سلامت، حق-ادعایی که در اسناد بینالمللی و ملی شناسایی شده است، خود مستلزم پیششرطهایی است که بدون وجود زمینهی مناسب فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و بهطور کلی، عوامل شکلدهندهی «زمینهی زندگی مردم»، تحقق نمییابد؛ بهعبارتی، استدلال با زبان حقوقی برای سلامت، میتواند با خود، استدلالِ حق بر تعیینکنندههای سلامت را به دنبال داشته باشد؛ از همین رو، این مقاله با اتخاذ رویکردی معرفتشناسانه، روایتی حقوقی از منطق حکمرانی برای سلامت ارائه میکند که چشماندازی تازه از مباحث «حق سلامت» پیش رو گذاشته است و با استدلالهایی قدرتمند، نشان میدهد که سیاستگذاری سلامت، باید مبتنی بر فهم موضوعاتی باشد که تأثیراتی عمده بر سلامت مردم دارند؛ موضوعاتی که با عنوان عوامل «تهدیدکنندهی سلامت»، «محافظتکنندهی سلامت» و «ارتقادهندهی سلامت» توصیف میشوند؛ گرچه، مطالبهی ادعایی حق سلامت، بهمثابه «حق لازمالاجرای فردی»، انتقاداتی را هم در پی داشته و ممکن است موانع و محدودیتهایی نظری و عملی پیش روی تحقق کامل این حق بشری وجود داشته باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
حقوق پزشکی دریافت: 1398/7/29 | پذیرش: 1399/1/1 | انتشار: 1399/1/1