اخلاق و تاریخ پزشکی ایران

رازداری یک الزام بنیادین اخلاقی برای حفاظت از اعتماد بین بیماران و حرفه­ مندان سلامت است و قانون نیز به آن تاکید نموده است. بیماران باید بتوانند انتظار داشته باشند که اطلاعات سلامتی مربوط به آن­ها به صورت مطمئن نگهداری خواهد شد مگر اینکه یک دلیل متقاعدکننده وجود داشته باشد. رازداری، مانند رضایت آگاهانه، یک اصل کاربردی از اتونومی بیمار است و لازم نیست که به صراحت توسط بیمار درخواست شود. همه اطلاعات بیمار، فی­ نفسه راز هستند مگر آنکه بیمار اجازه انتشار آن را بدهد. داروسازان به عنوان یک گروه از حرفه­ مندان نظام سلامت، نقش ویژه­ای در ارائه مراقبت دارویی دارند و به علت تماس مستقیم و رو در رو با قشرهای مختلف بیماران، چگونگی ارتباط بین این دو، مسئولیت­ پذیری و رفتارهای حرفه­ای از اهمیت خاصی بر خوردارند. به دلیل این تماس­ها، اطلاعات بسیار زیادی از مسائل مربوط به سلامت و حتی امورات شخصی بیماران از طریق نسخ یا گفتگو با بیماران به دست می آورند و این باعث می­شود که موضوع رازداری در داروسازی اهمیتی دو چندان پیدا کند. از سوی دیگر، به دلیل نوع خاص ارائه خدمات در حوزه داروسازی، چالش­هایی اساسی و بنیادین در مورد حفظ اسرار بیماران در محیط داروخانه­ ها به وجود می­آید که باید به گونه­ ای اخلاقی، حرفه­ای و قانونی این چالش­ها را تجزیه و تحلیل نمود و راه­کارهای عملی برای آن­ها پیدا کرد. در این راستا می­توان به چالش­های ناشی از خصوصیات فضای فیزیکی داروخانه ها،‌ سیستم­های ثبت اطلاعات بیماران، و ‌ارائه اطلاعات به بیمه ­ها اشاره کرد.

هدف از نگارش این مقاله ضمن استناد به مطالعات انجام شده در مورد رازداری، طرح انواع چالش­های رازداری در محیط داروخانه و در حین ارائه مراقبت­های دارویی است. در این مقاله با مرور دستورالعمل­ های ملی، نظیر سند جامع اخلاقی داروسازان کشور، و نیز راهنماهای بین­ المللی در این زمینه، راه­کارهایی برای رعایت بهتر رازداری در محیط داروخانه پیشنهاد می­گردد.