مبشر مینا، ساسانی پردیس، ال داود سید جاوید، آرامش کیارش، لاریجانی باقر. بازنگری راهنمای اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی. اخلاق و تاریخ پزشکی ایران. 1390; 5 (1 و 2) :70-111
URL: http://ijme.tums.ac.ir/article-1-135-fa.html
1- مرکز تحقیقات اخلاق وتاریخ پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، پژوهشگر مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی کرمان ، mobasher@razi.tums.ac.ir
2- دانشگاه علوم پزشکی کرمان
3- گروه دامپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
4- مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده: (12414 مشاهده)
درحال حاضر، علیرغم وجود روشهای متنوع مطالعات آزمایشگاهی مانند علوم سلولی و ملکولی، هنوز شناخت بسیاری مسائل مربوط به سلامت انسانها مستلزم مطالعه بر روی حیوانات زنده است. با توجه به اینکه رعایت حقوق حیوانات از وظایف اخلاقی هر پژوهشگری است و در کشور ما نیز فعالیتهای آموزشی و پژوهشی فراوانی بر روی حیوانات صورت میگیرد، طی مطالعهای با بررسی منابع روز دنیا و در نظر گرفتن نیازهای محققان کشور «
دستورالعمل اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی» در سال 84 تدوین شد. راهنمای فوق از چهار بخش شامل: حمل و نقل حیوانات، نگهداری، نیروهای مراقب حیوانات و کاربران پژوهش تشکیل شده بود. با این وجود مطالعاتی حاکی از نیاز پژوهشگران به دستورالعملی جامع است که در عین حال بهراحتی قابل استفاده باشد. همچنین، عدم شناخت پژوهشگران از اصول اخلاقی در زمینهی پژوهش بر حیوانات آزمایشگاهی، لزوم بازنگری راهنما بهصورت کاربردی و مطابق نیازهای پژوهشگران را آشکار ساخت. در نتیجهی این مطالعه، استفاده از حیوانات در فرآیندهای آزمایشگاهی به راهنمای اخلاقی کار با حیوانات اضافه شد. در بخش اول، نکات مربوط به حمل ونقل حیوانات و روشهای نگهداری شامل: مکان، قفس، تهویه، رطوبت، نور، دما، صدا، آب و غذا بازبینی شد. در بازنگری انجام شده تعداد بندها افزایش یافته است و مواردی که در نوشتار قبلی در یک بند قرار گرفته بود تفکیک شد. بخشی از یافتهها در زمینهی عملکرد کسانی است که حیوان را در اتاقهای حیوانات مراکز پژوهش نگهداری میکنند و نیز پژوهشگرانی که حیوانات را وارد فرآیندهای آزمایشگاهی میکنند که شامل مسؤولیتها و عملکرد صحیح و اخلاقی آنان است.بخشی دیگر از یافتهها در زمینهی کاربرد حیوانات در فرآیندهای آزمایشگاهی است که در تدوین قبلی راهنمای کار با حیوانات آزمایشگاهی وجود نداشت و شامل مسائل اساسی در زمینهی گروهبندی، بیهوشی، جراحی و اتانازی است و نکات کلی شیوهی صحیح و اخلاقی انجام این اقدامات را بیان میکند. در کل، راهنمای بازنگری شده بهصورتی کاربردیتر تدوین شده و قابلیت استفاده از آن افزایش یافته است که به نوعی به آموزش پژوهشگران در این زمینه منجر میشود
.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
پذیرش: 1392/3/19 | انتشار: 1392/6/31