جلد ۱۳ -
جلد ۱۳ - صفحات ۶۳-۴۷ |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Panahi A, Ghanbari M. The Impact of Geographical Factors on the Prevalence of Pervasive Diseases in Guilan, Qajar Era in Perspective of European Tourists. IJMEHM 2020; 13 :47-63
URL: http://ijme.tums.ac.ir/article-1-6240-fa.html
URL: http://ijme.tums.ac.ir/article-1-6240-fa.html
پناهی عباس، قنبری مهشید. تأثیر عوامل جغرافیایی بر شیوع بیماری‌های فراگیر در گیلانِ عصر قاجار از نگاه سیاحان اروپایی. اخلاق و تاریخ پزشکی ایران. ۱۳۹۹; ۱۳ () :۴۷-۶۳
عباس پناهی* 
۱، مهشید قنبری۲
۱، مهشید قنبری۲
۱- دانشیار تاریخ، پژوهشکده‌ی گیلان‌شناسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
۲- کارشناسی ارشد ایران‌شناسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
۲- کارشناسی ارشد ایران‌شناسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
چکیده: (۳۱۸۹ مشاهده)
سیاحان اروپایی در گزارش‌های خود از گیلانِ عصر قاجار علاوه بر اشاره به مصیبت‌های متعدد اجتماعی، به مسأله‌ی بهداشت و بیماری‌های مهلک و اثرگذار بر زندگی مردم این پهنه نظیر تب ِشالیزار، مالاریا، وبا و طاعون نیز پرداخته‌اند. از منظر این سیاحان، شرایط آب و هوایی، موقعیت جغرافیایی، معیشت و برخی عادات و رفتارهای معیشتی و اجتماعی مردم این سرزمین با شیوع و فراگیری این بیماری‌ها رابطه‌ای مستقیم داشته است. همه‌گیری بیماری‌های مالاریا و وبا و طاعون بر گسترش فقر، نارضایتی عمومی و ترکیب جمعیتی این ایالت در عصر قاجار بسیار اثرگذار بوده است. نگارندگان در پی پاسخ به این پرسش‌اند که از دیدگاه جهانگردان و بازدیدکنندگان خارجی چه عواملی موجب گسترش بیماری‌های همه‌گیر در گیلانِ عصر قاجار بوده است؟ و پیامدهای ناشی از بیماری‌های فراگیر بر اوضاع انسانی و اقتصادی گیلان تا چه میزان بوده است؟ یافتههای تحقیق نشان میدهد وفور رودها، مردابها، فرهنگ خوراک و برخی عوامل طبیعی دیگر در اقلیم گیلان موجب می‌شد تا برخی بیماری‌های عفونی نظیر مالاریا و تب شالیزار در این ولایت بسیار بیشتر از سایر نقاط ایران باشد. علاوه بر مالاریا، برخی بیماری‌های اپیدمی نظیر وبا و طاعون نقشی مؤثر بر اقتصاد و جمعیت گیلان داشت. با توجه به گزارش‌های محدود و پراکنده‌ی جهانگردان به نظر می‌رسد، علاوه بر عامل جغرافیا در شیوع این بیماری‌ها، شیوه‌های زندگی مردم و بی‌توجهی حکومت به مسأله‌ی بهداشت و رفاه عمومی نیز در گسترش و همه‌گیری این بیماری‌ها اثرگذار بوده است. ورشکستگی اقتصادی و اجتماعی و ناکارآمدی حکومت در حمایت از مردم در جنبش‌های اجتماعی گیلان نظیر مشروطیت و جنگل، چهره‌ی خود را آشکار ساخت. روش پژوهش در مطالعه‌ی حاضر با استفاده از روش تاریخی و به شیوه‌ی مطالعات توصیفی‌تحلیلی بوده است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تاریخ پزشکی
دریافت: 1399/1/21 | پذیرش: 1399/3/24 | انتشار: 1399/1/1
دریافت: 1399/1/21 | پذیرش: 1399/3/24 | انتشار: 1399/1/1
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
