اخلاق و تاریخ پزشکی ایران

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

---

ارتقای عملکرد اخلاقی از هدف‌های اصلی برای فراگیران (یادگیرنده‌ها) همه‌ی علوم است چه پزشکی و چه سایر علوم، چه در سطح فردی چه جامعه، چه در سطح یک کلاس درس کوچک چه درسطح نوع بشر یعنی کلاس پیامبران و انسان. هدف اصلی این ارتقای عملکرد دستیابی به اخلاق متعالی است که موجب سعادت بشر است. خداوند علیم و رحیم راه رسیدن به این غایت (سعادت) را روی آوردن به‌سوی دین حنیف (متعادل) می‌داند (سوره‌ی روم آیه‌ی 30). هم‌چنین، اقامه‌ی وجه برای دین را امری فطری و خلق شده با خلقت آدم بیان می‌فرماید (دنباله‌ی همان آیه). تربیت براساس فطرت امری بسیار مهم و رویکردی مؤثر برای یادگیری است (شهید مطهری). مجموعه تحقیقات و شفاف‌سازی هر چه بیش‌تر پیرامون این مباحث (بهره‌گیری از مبانی فطری در آموزش) به‌خصوص در علوم پزشکی می‌تواند موجب برداشتن گام‌های بزرگ برای تعالی اخلاق در علوم پزشکی شود، موضوعی که این روزها پرداختن به آن بسیار ضروری‌تر شده است. تحقیق حاضر گام کوچکی در این زمینه است که هدف آن اراده‌ی بازتاب ذهنی دانشجویان پزشکی پیرامون بهره‌گیری از آموزه‌های دینی در تقویت فرایند آموزش به‌ویژه در حوزه‌ی اخلاق است.در طی دو جلسه‌ی کلاس در کلیات اخلاق در آموزش پزشکی که به روش یادگیری فعال و از طریق مطرح کردن سه سؤال برگزار شد، از دانشجویان خواسته شد که قبل از ارائه‌ی محتوای درس با پاسخ کوتاه به این سه سؤال، نظر خود را بنویسید. سه سؤال عبارت بودند از: 1- باتوجه به آیه‌ی 31 سوره‌ی مائده که قتل یا احیای یک نفر را به منزله‌ی قتل یا احیای جمیعی می‌داند، خواسته شد که اهمیت و حساسیت علم پزشکی را بنویسند. 2 - باتوجه به امانت بودن سلامت فرد در دست پزشک و تیم او و این‌که شافی اصلی براساس متون دین خداوند است و با تجلی این صفت در ظرف وجودی خود، ما می‌توانیم دست شفای خداوند بشویم، از دانشجویان خواسته شد که ویژگی‌های یادگیرنده‌ی علوم پزشکی را در این رابطه بیان کنند. 3- موضوع پاسخگویی به جامعه و شاخص اصلی آن که عدالت است (که در دین اسلام بسیار مورد تأکید است) از آن‌ها خواسته شد در این رابطه، ویژگی تیم پزشکی پاسخگو را بنویسند. سپس نتایج استخراج و با ارجاع آن به کارشنان دینی و آموزش پزشکی تحلیل شد.اکثر قریب به اتفاق دانشجویان در مورد سه سؤال فوق (بیش از 70 در صد) عبارات و اظهارنظرهایی را مطرح کردن که در حوزه‌ی معارف دینی و اخلاق موضوعیت داشت. به‌عبارت دیگر، قبل از شروع محتوای آموزشی کلاس پیش‌زمینه‌های ذهنی دانشجویان بیانگر دین‌مداری ذهن آن‌ها بود. این نعمت بزرگ فطری در دانشجویان مسؤولیت ما متولیان آموزش (اساتید و مدیران و ...) را بسیار سنگین می‌کند، به‌ویژه این‌که مدت نسبتاً طولانی از حساس‌ترین مقطع سنی آن‌ها در مدت یادگیری رسمی‌شان را شامل می‌شود. بهره‌گیری از این نعمت بزرگ الهی و فطری (دین‌مداری) از یک‌طرف و زمینه‌های روبه رشد مفاسد به‌ویژه اجتماعی از طرف دیگر و رشد تکنولوژی و هزینه‌های مرتبط با علوم سلامت از جهت دیگر، وسیع و مهم‌تر شدن حوزه‌ی اخلاق در این علوم را موجب شده است که برای تقویت بنیادهای اخلاقی در این علوم، ضرورت تکیه کردن بر مبانی فطری و قوی الهی در فرایند‌های آموزشی را می‌طلبد به‌ویژه این‌که این نهاد‌های الهی در دانشجویان زنده است.

     

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

---