اخلاق و تاریخ پزشکی ایران

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

---

آموزش فرایند پیچید‌ه‌ای است که تحت تأثیر عوامل و متغیر‌های متعددی قرار دارد و از عمده‌ترین وظایف استاد محسوب می‌شود. اگرچه شرایط و امکانات آموزشی یکی از عوامل مؤثر بر جریان یادگیری است، ولی بدون شک نیروی انسانی و به‌خصوص مدرس، به‌عنوان یک عنصر بنیادین و اساسی در این فرایند، یکی از مهم‌ترین عوامل تشکیل‌دهنده‌ی محیط‌‌های آموزشی است که در تحقق اهداف آموزشی نقشی مؤثر دارد. در فرایند تدریس تنها علم و مهارت معلم نیست که مؤثر واقع می‌شود، بلکه کل شخصیت اوست که در ایجاد شرایط یادگیری و تغییر فراگیران تأثیر می‌گذارد. هدف از این مطالعه مقایسه‌ی خصوصیات یک مدرس خوب از دیدگاه دو گروه از دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه کردستان وعلوم پزشکی کردستان است. این پژوهش یک مطالعه‌ی توصیفی است که بر روی 136 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان (پرستاری، مامایی، اتاق عمل و علوم آزمایشگاهی) و 100 نفر دانشجویان دانشگاه کردستان (علوم تربیتی، مدیریت بازرگانی، تربیت بدنی و کشاورزی) در سال 1391 انجام شد. ابزار گردآوری داده‌‌ها پرسشنامه بود که که شامل مشخصات دموگرافیک و پرسشنامه‌ی سنجش دیدگاه دانشجویان بود. در این مطالعه دیدگاه دانشجویان نسبت به‌خصوصیات یک مدرس خوب، در 4 حیطه‌ی مختلف بررسی شد که در آن حیطه مقررات آموزشی با 6 سؤال، حیطه‌ی علمی آموزشی با 14 سؤال، حیطه‌ی نظارت و ارزیابی با 4 سؤال و حیطه‌ی اخلاقی و رفتاری با 15 سؤال ارزیابی شد. پاسخ‌ها براساس معیار 4 حالته لیکرت سنجیده شد و برای هر سؤال، شرکت‌کنندگان یکی از گزینه‌‌های پاسخ ( کم/ متوسط/ زیاد/ بسیار زیاد) را انتخاب کردند. نمونه‌گیری به روش تصادفی انجام شد و دانشجویان در صورت تمایل به همکاری انتخاب شدند. یافته‌‌ها با استفاده از نسخه‌ی 17SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و از جداول فراوانی، میانگین و انحراف معیاراستفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که میانگین سن شرکت‌کنندگان 35/2± 6/22 سال (38-18 سال) بود. 80 درصد شرکت‌کنندگان دانشجویان دختر و بقیه پسر بودند. دانشجویان رشته‌‌های علوم تربیتی (1/25 درصد) و مامایی (9/20 درصد) بیش‌ترین تعداد پاسخ دهندگان را تشکیل می دادند. اکثر دانشجویان شرکت‌کننده در مقطع کارشناسی (4/83 درصد) و بقیه کارشناسی ارشد بودند. هم‌چنین، اکثر آنان در سال دوم (6/39 درصد) مشغول به تحصیل بودند. بیش‌تر شرکت‌کنندگان مجرد (1/94 درصد) و ساکن خوابگاه (4/82 درصد) بودند. در مقایسه، دیدگاه هر دو گروه مورد مطالعه (دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه کردستان) میانگین امتیازات به‌دست آمده نشان داد که در حیطه‌ی مقررات آموزشی، از نظر دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی در دسترس بودن استاد (88/0±33/3) و برعکس از دیدگاه دانشجویان دانشگاه کردستان حضور استاد در جلسه امتحانی (8/0±3) مهم‌ترین ویژگی بود اما حضور و غیاب کلاسی از نظر هر دو گروه کم اهمیت‌ترین (6/0±45/2) خصوصیت گزارش شده بود. در حیطه‌ی علمی آموزشی نظرات هر دو گروه مشابه بود به این صورت که تسلط علمی استاد بیش‌ترین میانگین (7/0±32/3) و معرفی منابع لاتین کم‌ترین میانگین (96/0±42/2) را داشت. در حیطه‌ی نظارت و ارزیابی نیز نظرات مشابهی گزارش شده بود و طرح سؤال امتحانی متناسب با کیفیت کلاس و طرح سؤال در هر جلسه به ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین میانگین را در هر دو گروه به خود اختصاص داده بودند (87/0±04/3 و 94/0±38/2 به ترتیب). در حیطه‌ی اخلاقی رفتاری نظرات دو گروه متفاوت بود. به این صورت که احترام گذاشتن به دانشجو (69/0±58/3) مهم‌ترین ویژگی و شوخ‌طبعی استاد (87/0±15/3) کم اهمیت‌ترین ویژگی یک مدرس خوب از دیدگاه دانشجویان علوم پزشکی بود، در حالی‌که در همین حیطه دانشجویان دانشگاه کردستان مودب بودن استاد (7/0±27/3) و اعتقادات مذهبی استاد (9/0±28/2) را به ترتیب به‌عنوان مهم‌ترین و کم اهمیت‌ترین ویژگی استاد خوب گزارش کردند. بر اساس یافته‌‌های پژوهش می‌توان به این نتیجه رسید که علاوه بر توانایی علمی و تخصصی، تمامی ابعاد تدریس از جمله در دسترس بودن، حضور استاد در جلسه‌ی امتحانی، توجه به کیفیت سؤال امتحانی متناسب با مطالب درسی ارائه شده و رعایت ادب و احترام در نظر فراگیران از اهمیت ویژ‌ه‌ای برخوردار است و یک مدرس خوب فردی است که در سایر حیطه‌‌ها و ابعاد هم از دانش و مهارت کافی برخوردار باشد. به‌طوری که دانشجویان دانشگاه‌های مختلف، دیدگاه‌های مشترکی در این زمینه دارند. با این امید که نتایج تحقیق بتواند در رسیدن به هدف‌‌های آموزشی مؤثر باشد.

واژه‌های کلیدی: نگرش، خصوصیات، استاد، دانشجو

     

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

---