Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

---

اخلاق یکی از مبانی اصولی در ارزشیابی است و استاندارد‌های اخلاقی نظیر صداقت، رازداری، سودرسانی و عدم آسیب در ارزشیابی آموزشی دانشجویان علوم پزشکی حائز اهمیت بسیاری است که توجه به این اصول و استاندارد‌های مورد نظر در آزمون‌سازی می‌تواند ملاحظات اخلاقی در این زمینه را برآورده سازد. یکی از وظایف اساتید گروه پزشکی توجه به این ملاحظات در ارزشیابی دانشجویان است. رعایت اصول ارزشیابی عادلانه در کل مراحل آزمون از قبیل طراحی، آماده‌سازی دانشجویان، اجرا و گزارش‌دهی نتایج ضروری است. در دستیابی به اهداف آموزشی هیچ‌گاه توجه به ملاحظات اخلاقی نباید نادیده گرفته شود. لازم است سؤالات برگرفته از اهداف آموزشی بوده و آزمون با توجه به محتوای ارائه شده عادلانه باشد. هم‌چنین، آزمون باید از روایی و پایایی مناسب برخوردار بوده و به خوبی بین گروه بالا و پایین افتراق ایجاد کند. آماده‌سازی آزمون شامل ارائه‌ی اطلاعات، مهارت‌‌ها و نگرش‌هایی است که به دانشجو کمک می‌کند حداکثر عملکرد خود را در آزمون نشان دهد. دانشجویان باید مطلع باشند که چه محتوایی آزمون می‌شود و هر عنوان چه تعداد سؤال دارد و چه سطح شناختی را پوشش می‌دهد. عدم ارائه‌ی اطلاعات به دانشجویان در مورد محتوای آزمون می‌تواند از جانب دانشجو به معنای تهدید یا تنبیه به‌دلیل عدم توجه در کلاس، اشکال در تکالیف درسی و عدم دستیابی به انتظارات معلم باشد که در این صورت غیر اخلاقی است. در نهایت، اساتید باید دانشجویان را آماده کنند تا نسبت به آزمون نگرش مثبت داشته باشند. احساسات و افکار منفی موجب می‌شوند دانشجویان از انجام فعالیت‌‌های آماده سازی آزمون پرهیز کنند. یکی دیگر از مسؤولیت‌‌های اخلاقی اساتید فراهم آوردن شرایط مساوی و عادلانه در اجرای آزمون است؛ به‌گونه‌ای که تمامی دانشجویان حداکثر میزان و شانس مساوی در ارائه‌ی توانمندی‌‌های خود داشته باشند. هم‌چنین، طول آزمون باید به‌صورتی باشد که تمامی دانشجویان امکان پاسخ‌گویی داشته باشند. دانشجویان باید در مورد شرایط آزمون آگاهی کافی داشته باشند. مثلاً مدت زمان آزمون چقدر است، از چه منابعی لازم است استفاده کنند و چه وسیله‌ی خاصی باید همراه داشته باشند. گرفتن آزمون بدون برنامه و اطلاع قبلی از دانشجویان، می‌تواند حالت تنبیهی یا تهدیدکننده داشته باشد و غیراخلاقی محسوب می‌شود. از دیگر ملاحظات اخلاقی آزمون توجه به اثرات منفی نتایج آزمون در دانشجو است. لازم است استاد پس از آزمون بازخورد سریع و دقیق به دانشجو ارائه دهد و اثرات نتایج را در دانشجو بررسی کند. در مواردی که نتایج رضایت‌بخش نیست استاد و دانشجو با مشارکت یکدیگر فرایند یادگیری را مرور کرده و به برطرف کردن نقاط ضعف می‌پردازند. در دهه‌‌های اخیر رویکرد ویژ‌ه‌ای به ملاحظات اخلاقی در ارزشیابی شده است و کد‌های آزمون سازی و ارزشیابی عادلانه یکی از اسنادی است که به مفهوم عدالت در ارزشیابی می‌پردازد. توجه به این ملاحظات موجب ارتقاء کیفیت ارزشیابی، ترغیب دانشجویان و بهبود فرایند آموزش خواهد شد.

واژه‌های کلیدی: طراحی آزمون، ملاحظات اخلاقی، گروه پزشکی، ارزشیابی- آزمون کلاسی

     

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

---